Μέλισσες στο... χειμωνιάτικο πεύκο (video)

Το κοκκοειδές έντομο marchalina hellenica κρύβεται πίσω από την παράγωγη του πευκομελου. Η βαμβακάδα ή ο εργάτης του πεύκου ή απλά εργάτης, (επιστ. ονομ.: Marchalina hellenica – Μαρσαλίνα η ελληνική) είναι κοκκοειδές έντομο το οποίο ζει στην Ανατολική περιοχή της Μεσογείου, κυρίως στην Ελλάδα, Τουρκία, Νότια Ιταλία ίσως και το Ισραήλ.

 

Πρόκειται για το μοναδικό μέλος του γένους Μαρσαλίνα (Marchalina). Η παρουσία του εντόμου στα ελληνικά πευκοδάση με αποδείξεις χρονολογείται τουλάχιστον από τον 18^ο αιώνα από τον οποίο υπάρχουν αναφορές.

 

Δεν υπάρχουν αναφορές για πευκόμελο από την αρχαιότητα ούτε βιολογικά δεδομένα. Δεν αναφέρεται τίποτα σχετικά με τη μελιτογόνο δράση του εντόμου σε πινακίδες της Πύλου και της Κνωσού, στα βιβλία του Θεόφραστου ούτε στις πινακίδες και στα κείμενα της κλασικής περιόδου και στον Πλίνιο. 

 

Εικάζεται ότι το έντομο μεταφέρθηκε εδώ στα χρόνια της Βυζαντινής περιόδου για να συμβάλει στην οικονομική ανάπτυξη και αύξηση της παραγωγής μελιού. Για το ίδιο λόγο εισήχθηκαν στην αυτοκρατορία και σπόροι μεταξοσκώληκα από την Κινα μεταξύ άλλων!

marchalina hellenica σε πλήρη ανάπτυξή και ορατό

Το έντομο  είναι κίτρινου χρώματος και χρησιμοποιεί το μακρύ της ρύγχος (διπλάσιο από το μήκος του σώματός της, έως 2cm) για να ρουφά χυμούς από το δένδρο για να τραφεί.

 

Το βρίσκουμε κυρίως από την τραχεία πεύκη (Pinus brutia)  και την Μαύρη πευκη (Pinus nigra)  αλλά και την χαλέπιο πεύκη (Pinus halepensis), την δασική πεύκη (Pinus sylvestris) και την κουκουναριά (Pinus pinea). Το εκκρίματα  του εργάτη είναι κοκκινωπές σταγόνες μελιτώματος το οποίο συλλέγουν οι μέλισσες και το κάνουν μέλι.

Ανοιξιάτικο πευκόμελο

Το  ανοιξιάτικο μελίτωμα το όποιο συλλέγεται από τις μέλισσες νωρίς άνοιξη -και εντοπίζεται από τον μελισσοκόμο στην κυψέλη =εάν και εφόσον έχει μεγάλα μελίσσια. Οφείλεται στα ενήλικα έντομα του Marchalina hellenica που διαχειμάζουν πριν ακόμη να αναπαραχθούν. 

 

Σύμφωνα με τους μελισσοκόμους που έχουν συνεχή πρόσβαση σε πευκοδάση και συλλέγουν κάθε χρόνο, το πευκόμελο παράγεται όλο τον χειμώνα και την άνοιξη, περίπου μέχρι στις αρχές Απριλίου! 

 

Το βάρεμα αυτό έρχεται μετά το δεύτερο κι είναι μεγάλο σε απόδοση και σε διάρκεια, και θα συνεχιστεί λίγο πολύ όλο τον χειμώνα καθώς ο εργάτης θα ενηλικιώνεται.

Όμως τότε τα μελίσσια ξεχειμωνιάζουν σε μικρούς αριθμούς και σε κατάσταση μελισσόσφαιρας και δεν βγαίνουν από την κυψέλη για να το συλλέξουν. Αν βγουν όμως, ειδικά τον χειμώνα που δεν υπάρχουν ανθοφορίες, κατευθύνονται στο πεύκο. Το μελίτωμα αυτό που θα μαζέψουν πιθανόν θα κατευθυνθεί στην εκτροφή του γόνου νωρίς την άνοιξη.

Το χειμωνιάτικο πευκομελο δεν μπορεί να συλλεχθεί από τον μελισσοκόμο. Πολλοί θα πουν οτι το μέλι από μελιτώματα έχει άπεπτα συστατικά για τις μέλισσες όπως είναι οι δεξτρίνες τις οποίες συσσωρεύονται στο πεπτικό σύστημα (απευθυσμένο) και δημιουργούν προβλήματα ξεχειμωνιάσματος και νοζεμα η οποία αφανίζει τους πληθυσμούς!

Όμως από την άλλη στην Βόρεια Ελλάδα πολλοί μελισσοκόμοι ξεχειμωνιάζουν μελίσσια με πευκόμελο χωρίς να δημιουργηθεί κανένα πρόβλημα.

 

Κάποιοι λένε ότι με μια μετακίνηση σε πρώιμες ανθοφορίες (Αμυγδαλιά ή Ρείκια) μπορούμε να έχουμε πρώιμο φούντωμα και αύξηση του πληθυσμού μας. Με αυτόν το χειρισμό ίσως να προλάβει κανείς το ανοιξιάτικο πεύκο που κλείνει στις αρχές Απρίλη.  Προφανώς, αν ρίξεις στα ανοιξιάτικα πεύκα διώροφο μελίσσι που φούντωσε στην αμυγδαλιά και τράφηκε στα ρείκια, πιθανότατα θα ρουφήξει όλο το δεντρό μέχρι την ρίζα και θα το βάλει μέσα στα τελάρα.

 

Βεβαίως, μεγάλο πλεονέκτημα στην παραγωγή του πευκόμελου έχουν τα μελίσσια που ζουν όλο τον χρόνο και ξεχειμωνιάζουν στα πεύκα. Αυτά "προγραμματίζονται" θα λέγαμε από την φύση, σχεδιάζουν κι εξοικονομούν και οι μάνες τους γεννούν με στόχο να είναι δυνατά για να πιάσουν τα πεύκα, που είναι ίσως και οι μοναδικές μελιτοεκκρίσεις που έχουν στην διάθεση τους. 

 

Έτσι θα δούμε αυτά τα μελίσσια να βγάζουν παράγωγες σε συνθήκες αντίξοες όπου άλλα μελίσσια τα οποία ήρθαν από το κάμπο θα γονατίσουν. 

 

Επιτρέπεται η αναδημοσίευση του άρθρου με αναφορά στο EL00044 και με ενεργό link...

Για ποιοτική ενημέρωση στηρίξτε το EL00044 , κοινοποιήστε τις αναρτήσεις μας κάντε like κι ακολουθήστε την σελίδα μας στο Facebook