Σύνδεση Οκτωβρίου με το καιρικό μοτίβο του χειμώνα.

Η επικράτηση αντικυκλώνικων συνθηκών σε μεγάλο μέρος της Ευρώπης το φετινό φθινόπωρο δημιουργεί προβληματισμό σε πολίτες αγρότες αλλά και τους μετεωρολόγους. Αντικυκλώνας είναι ένα σύστημα υψηλών βαρομετρικών πιέσεων το οποίο με απλά λόγια δεν αφήνει τα βαρομετρικά χαμηλά από τον Ατλαντικό να κινηθούν προς τα ενδότερα της Ευρωπαϊκής ηπείρου και ακόμα πιο πολύ να φτάσουν μέχρι τη Μεσόγειο και τη χώρα μας.

Στην εικόνα που ακολουθεί βλέπετε την μέση κατάστασης στη στάθμη των 5 km τον φετινό Οκτώβριο. Σύστημα υψηλών βαρομετρικών πιέσεων με τα κοκκινωπά χρώματα έχει καλύψει το μεγαλύτερο μέρος της ηπείρου με τις διαταραχές να φτάνουν μόνο σε τμήματα της Μεγάλης Βρετανίας και της Σκανδιναβίας και στη συνέχεια να κινούνται προς την Ρωσία. Στην περιοχή της βαλκανικής αλλά και στη χώρα μας επικρατεί ουσιαστικά ένα βορειανατολικό ρεύμα το οποίο δεν προσφέρει τίποτα άλλο παρά πτώση της θερμοκρασίας κατά περιόδους και απουσία βροχοπτώσεων.
Υπάρχει η απορία για το αν έχει ξανασυμβεί αυτό το φαινόμενο τα προηγούμενα χρόνια , τι ακολούθησε στη συνέχεια μετά από αυτό το μεγάλο διάστημα καλοκαιρίας σε μεγάλο τμήμα της Ευρωπαϊκής ηπείρου.

Η επιστημονική ομάδα του weather group.gr συγκέντρωσε όλα τα απαραίτητα στοιχεία για τα έτη που υπήρξε παρόμοια καιρική κατάσταση στην Ευρωπαϊκή ήπειρο αλλά και στην ευρύτερη περιοχή της βαλκανικής. 

Τα έτη που είχαμε παρόμοιο Οκτώβριο στην Ευρώπη ήταν το 1949 το 1967 το 1986 το 1995 το 2001 το 2013 το 2014 και το 2019. Βλέπουμε ότι τα περισσότερα έτη είναι μετά το 1990 ενώ πριν από αυτό είναι πολύ λιγότερα. Σε μία πρόχειρη αναζήτηση από το 1850 έως το 1950 έδειξε ότι μόνο δύο έτη το 1893 και το 1900 είχαν παρόμοια πορεία με το φετινό Οκτώβριο δηλαδή πολύ σπάνια υπήρξαν τόσο έντονος αντικυκλώνας στην Ευρωπαϊκή ήπειρο.

Αυτό σίγουρα βρίσκεται στην τροχιά της αποσυντόνισης του κλίματος του πλανήτη δηλαδή της κλιματικής αλλαγής με απλά λόγια. Φαίνεται ότι όσο περνάνε τα χρόνια τόσο πιο εύκολα υπάρχει αυτό το μπλοκάρισμα στην ατμοσφαιρική κυκλοφορία πάνω από την Ευρώπη. Επειδή είναι ένα φαινόμενο που δεν έχει σταθερή συχνότητα στο βάθος των χρόνων καλό είναι τα αποτελέσματα που θα δώσουμε παρακάτω να παρθούν σαν μία τάση και όχι σαν σοβαρή εκτίμηση του καιρού των επόμενων μηνών.

Τονίζω και πάλι ότι αυτό δεν είναι εκτίμηση για το φετινό χειμώνα. Είναι απλά το τι συνέβη τις 8 προηγούμενες φορές που υπήρξε αντικυκλώνας τον Οκτώβριο σε μεγάλο μέρος της Ευρώπης με απουσία βροχών και υψηλότερες για την εποχή θερμοκρασιών.

Έτσι λοιπόν το γενικό μοτίβο του Νοεμβρίου που ακολούθησε τους 8 Οκτώβρηδες που αναφέρουμε πιο πάνω ήταν το κάτωθι. Σημαντικές και συχνές αλλαγές του καιρού σε όλη τη Μεσόγειο και τις γύρω περιοχές με τις υψηλές κατά περιόδους πιέσεις να καλύπτουν και τη δυτική και την ανατολική Ευρώπη. 

Με απλά λόγια δηλαδή υπήρξαν σημαντικά ποσά βροχόπτωσης σε όλη τη μεσογειακή λεκάνη αλλά και στις γύρω χώρες συμπεριλαμβανομένου και της Ελλάδας. Από άποψη θερμοκρασιών βρισκόμασταν περίπου στα κανονικά επίπεδα για την εποχή.

Στη συνέχεια βλέπουμε την πορεία που είχε ο Δεκέμβρης αυτά τα 8 χρόνια και είναι εμφανές ένα πολύ σοβαρό βαρομετρικό χαμηλό που κυριαρχούσε σε περιοχές της Σκανδιναβίας και της Ρωσίας με επικράτηση πολύ χαμηλών θερμοκρασιών σε αυτές τις περιοχές. 

Η ύπαρξη του Αζορικου περιοριζόταν κυρίως στον Ατλαντικό και κατά περιόδους και σε τμήματα της δυτικής Ευρώπης. Στη χώρα μας οι θερμοκρασίες κατά μέσο όρο βρίσκονταν σε κανονικά για την εποχή επίπεδα με τις βροχοπτώσεις κυρίως στην ανατολική Μεσόγειο και τμήματα της κεντρικής να είναι αυξημένες καθώς και έντονες χιονοπτώσεις στην ανατολική Ευρώπη.

Στη συνέχεια βλέπουμε τον Ιανουάριο που ακολούθησε με ένα εκτεταμένο πεδίο υψηλών πιέσεων στην βόρεια και βορειοδυτική Ευρώπη που μεταφέρουν ψυχρές αέριες μάζες από την Ρωσία προς τη Μεσόγειο τη βαλκανική και κατά περιόδους και στην ιβηρική Χερσόνησο. Χαμηλές πιέσεις στη Μεσόγειο με αποτέλεσμα αρκετά φαινόμενα με τη μορφή βροχής αλλά και χιονιού και στη χώρα μας.

Στη συνέχεια βλέπουμε την πορεία του Φεβρουαρίου που φαίνεται ότι ένα πολύ ισχυρό βαρομετρικό χαμηλό κυριαρχεί στη δυτική και βόρεια Ευρώπη μεταφέροντας θερμές αέριες μάζες από την Αφρική και τον Ατλαντικό προς τα ενδότερα. 

Αντίθετα ο υποτροπικός αεροχειμαρος παραμένει πάνω από τη βαλκανική την χώρα μας και την ανατολική Μεσόγειο με αποτέλεσμα υψηλότερες από την εποχή θερμοκρασίες και λιγότερες βροχοπτώσεις από τις κανονικές.
 

Τέλος ο Μάρτης που ακολούθησε δείχνει επαναφορά των πολύ υψηλών πιέσεων σε τμήματα της Σκανδιναβίας και της Ρωσίας που μετέφεραν αρκετά ψυχρότερες αέριες μάζες από εκείνες τις περιοχές στην ευρύτερη περιοχή της Μεσογείου. Σε όλη τη Μεσόγειο και πάλι επανήλθαν οι χαμηλές βαρομετρικές πιέσεις δηλαδή ανάπτυξη κακοκαιριών με πολλές βροχές και χιόνια. Η θερμοκρασία παρέμεινε σε σχετικά χαμηλά επίπεδα σε πολλά τμήματα της Μεσογείου και της ανατολικής Ευρώπης.

Βασίλειος Πανάκογλου

Γεωπόνος και Ερασιτέχνης μετεωρολόγος

 Πηγη: weathergroup gr

Για να βλέπετε άμεσα τις αναρτήσεις μας ακολουθήστε την σελίδα μας στο Facebook