Παραδοχές
Το μελίσσι δεν παράγει μέλι αλλά το συλλέγει, το ωριμάζει και το αποθηκεύει. Για να υπάρχει θετικό ισοζύγιο και τελικά αποθήκευση μελιού, θα πρέπει να υπάρχει:
- ισχυρή μελιτοφορία
- υπερπληθυσμός σε κατάλληλη ηλικία
- καιρικές συνθήκες που επιτρέπουν την συλλογή, εξοικονόμηση και αποθήκευση του μελιού.
Η σμηνουργία
Ουσιαστικά η σμηνουργία είναι η αναπαραγωγή του μελισσιού. Το ένστικτο ξυπνάει σε όλα τα μελλίσια όταν όλα πάνε καλά. Υπάρχει γόνος, υπερπληθυσμός, μέλια, άφθονοι κηφήνες, καλός καιρός άφθονη ροή νέκταρ και γύρης με προοπτική, μελιτοφορίες που έρχονται η μια πίσω από την άλλη, ανεβασμένες θερμοκρασίες την νύχτα και πάνω από 20 βαθμούς την μέρα.
Αν το μελίσσι ρίξει γόνο στο πάτωμα και είναι άνοιξη (Απρίλιος Μάιος) και υπάρχουν μέλια, τότε η σμηνουργία είναι θέμα 2-3 εβδομάδων κι αποτελεί την επόμενη κι αναμενόμενη κίνηση του μελισσιού ακομη κι αν έχουμε μάνες μικρές ενός έτους!
Διαβάστε σχετικά: Η έκρηξη του μελισσιού που δίνει πολλά μελια (χειρισμός)
Για να μπορέσουμε να πάρουμε μέλια την άνοιξη πρέπει να περιορίσουμε την σμηνουργία όσο το δυνατόν περισσότερο και ταυτόχρονα να εκμεταλλευθούμε τόσο την μελιτοφορία όσο και τον υπερπληθυσμό που την προκαλεί. Με την παρακάτω μέθοδο τα πετυχαίνουμε αυτά και κάνουμε την σμηνουργία μέσο για να πάρουμε μέλια κι όχι φαινόμενο που εξασθενίζει τα μελίσσια και μειώνει την παραγωγή.
Το διάφραγμα
Το διάφραγμα είναι ένα πολύ χρήσιμο εργαλείο το οποίο χρησιμοποιώ τα τελευταία χρόνια. Η αρχική του χρησιμότητα είναι ο έλεγχος του γόνου της βασίλισσας και με αυτό τον τρόπο να υπάρξει έλεγχος της σμηνουργίας και δευτερευόντως, με τον έλεγχο του γόνου να γίνει εξοικονόμηση μελιού το οποίο θα είναι εύκολο να τρυγηθεί.
Διαβάστε σχετικά: Συζήτηση για το διάφραγμα με τον Μόσχο Ντιονα (video)
Με το διάφραγμα επεμβαίνουμε για να δημιουργήσουμε συνθήκες έλεγχου του γόνου (μπλοκάρισμα της βασίλισσας) το οποίο θα επιτρέψει την εξοικονόμηση και την αποθήκευση μελιού. Το βάζουμε μεταξύ γονοφωλιάς και πατώματος και δεν επιτρεπει στην βασίλισσα να ανέβει στο πάτωμα να γεννήσει. Έτσι οι εργάτριες το γεμίζουν μέλι, ενώ η γέννα της βασίλισσας περιορίζεται στην γονοφωλιά.
Μια καλή μάνα που δεν μπορει να γεννήσει στο πάτωμα δεν μπορει να σμηνουργήσει εύκολα και γι αυτό έγραψα ότι ο γόνος στο δεύτερο πάτωμα
είναι σημείο κλειδί.
Χειρισμός για μέλια:
Αν θέλουμε να πάρουμε μέλι κι όχι απλά να περιορίσουμε την σμηνουργία τότε είναι κρίσιμο το διάφραγμα να τοποθετηθεί την κατάλληλη στιγμή κι όχι νωρίτερα. Η κατάλληλη στιγμή είναι όταν το μελίσσι έχει ωριμάσει.
Η ωρίμανση
Βήμα 1: Μόλις δεκαρίσει το μελίσσι και έχει πάνω από 7-8 πλαίσια γόνο, τοποθετούμε το πάτωμα και ανεβάζουμε δυο γόνους σφραγισμένους κι όλα τα μέλια αν υπάρχουν. Σφίγγουμε τους εναπομείναντες γόνους στην γονοφωλιά και βάζουμε κτισμένα τελάρα δίνοντας χώρο στην βασίλισσα να επεκτείνει την γέννα της!
Δεξιά από τους γόνους που ανεβάσαμε στο πάτωμα βάζουμε είτε τα μέλια του μελισσιού ή χτισμένα τελάρα κι ένα άκτιστο!
Είναι κρίσιμο δεξιά κι αριστερά του ψημένου γόνου στο πάτωμα να υπάρχουν κτισμένα τελάρα ώστε να μπορούν να σταθούν σε αυτά οι μέλισσες και να τον κρατούν ζεστό.
Βήμα 2: Σε δυο εβδομάδες επιθεωρούμε! Αν δεν δούμε μεγάλη διαφορά πληθυσμού θα πρέπει να περιμένουμε.
Αν έχουν πάει καλά τα πράγματα ο γόνος που είχαμε θα έχει εκκολαφτεί και ο συνολικός πληθυσμός θα έχει εκτοξευτεί, ενώ ίσως να δούμε φρέσκο γόνο στο πάτωμα. Αν υπάρχουν άχτιστα τελάρα θα χτίζονται, και τα μελισια θα ασπρίζουν ενώ θα μπαίνει μέλι!
Σε αυτό το σημείο αφήνουμε το μελίσσι να ωριμάσει. Ολόκληρο το επόμενο 15θημερο η βασίλισσα θα γεννάει κυρίως στο πάτωμα επεκτείνοντας τον γόνο της. Εμείς απλά κανουμε επιθεώρηση για να χαλάσουμε τυχόν κελιά που θα δούμε στον όροφο και να βάλουμε πλαίσια μεταξύ των οποίων και άχτιστα.
Το μελίσσι έτσι θα φτάσει εύκολα τα 14-15 πλαίσια με πάρα πολλές συλλέκτριες που θα πιάσουν ότι μέλι βρουν έξω. Αρκεί να βρουν κάποιο μέλι!
Αν η βασίλισσα είναι καλή μέσα στο διάστημα της ωρίμανσης δεν θα βρούμε κελιά σμηνουργίας στην γονοφωλιά. Ίσως να δούμε στο πάτωμα ίσως κι όχι! Θα δούμε πολύ μέλι στο πάτωμα και μεγάλα στεφανώματα. Θα δούμε τον γόνο που θα επεκτείνεται στο πάτωμα. Ο πληθυσμός θα αυξάνεται συνεχώς και νέες συλλέκτριες θα βγαίνουν έξω και θα κουβαλούν μέλι.
Αφήνουμε το μελίσσι ήσυχο για μια εβδομάδα. Σε αυτό το διάστημα ο πληθυσμός φουντώνει, η βασίλισσα γεννά αναγκαστικά στην γονοφωλιά αυγά ημέρας. Αν καταστρέψαμε όλα τα κελια το μελίσσι δεν μπορει να σμηνουργήσει για άλλες 2 εβδομάδες.
Σε μια βδομάδα επιθεωρούμε για τυχόν κελιά σμηνουργίας στο πάτωμα. Εκεί θα δούμε πολύ μέλι. Χαλάμε όλα τα κελιά που βρήκαμε και προσθέτουμε πλαίσια χτισμένα και άχτιστα. Αν σηκώνει ο πληθυσμός προσθέτουμε και τρίτο όροφο.
Σε λίγες ήμερες το μελίσσι μας έχει γίνει τεράστιο. Έχει γεμίσει ένα πάτωμα μέλι κι είναι έτοιμο για τεχνητή σμηνουργία.
Τεχνητή σμηνουργία
Η μέθοδος που ακολουθώ σε ένα τέτοιο μελίσσι που έχει φτάσει 18- 20 πλαίσια κι έχει μέλια στο πάτωμα και κελιά ειναι απλή. Μόλις δούμε κελιά σμηνουργίας κόβουμε το μελίσσι σε δυο μεγάλα τμήματα!
Παίρνω την μάνα με 7-8 πλαίσια πληθυσμό, το μισό κλειστό γόνο και την βάζω λίγα μέτρα πιο πέρα. Στην θέση του μητρικού αφήνω τον όροφο με το μισό γόνο, όλο το μέλι, και τα υπόλοιπα κλειστά κελιά.
Συμπληρώνω τα κενά με πλαίσια κατά προτίμηση χτισμένα.
Παίρνοντας την μάνα λίγα μέτρα πιο εκεί- μέσα στο μελισσοκομείο- το μελίσσι θεωρεί ότι η μάνα του έφυγε και σμηνούργησε.
Όλο το μελίσσι που έμεινε στην θέση του μητρικού παίρνει όλες τις
συλλέκτριες και τα πλαίσια γεμίζουν μέλι αστραπιαία. Σε αυτό το μελίσσι η εκτροφή γόνου σταματά, οι κηφήνες εκδιώκονται και όλο το μέλι αποθηκεύεται. Το ώριμο μέλι το παίρνω!
Τα κελιά που έμειναν θα δώσουν νέα μάνα σε λιγότερο από 10 μέρες. Σε λίγες μέρες θα αρχίσει να γεννά.
Στο μελίσσι με την καλή μάνα η τάση για σμηνουργια εξαφανίζεται και το έχουμε έτοιμο να ξαναγίνει παραγωγικό για τις πρώτες καλοκαιρινές ανθοφορίες. Αν όμως συνεχίζει να κάνει κελιά χαλάμε την μάνα και τα αφήνουμε να βγάλει άλλη!
Συνολικά το αποτελέσματα του χειρισμού της Τεχνητής σμηνουργίας είναι ως εξής:
- Έχω πάρει όλα τα μελιά μου!
- Έχω αυξήσει αστραπιαία το κοπάδι μου με δυο σχεδόν παραγωγικά μελίσσια με νέες μάνες
- Ειναι ακόμη άνοιξη και οι επόμενες νομές μας περιμένουν.
Η τεχνητή σμηνουργία με ελαττωματική βασίλισσα
Αν η βασίλισσα είναι παλιά ή ελαττωματική το μελίσσι δεν μπορεί να προχωρήσει και θα κάνει συνεχώς κελιά σμηνουργίας τόσο στο πάτωμα όσο και στην γονοφωλία. Το σημείο κλειδί που δείχνει ότι η μάνα δεν μπορει να προχωρήσει άλλο, είναι να δούμε τα κελιά στην γωνοφωλιά. Αν συμβαίνει αυτό τότε το μελίσσι πρέπει να κοπεί γιατι θα κάνει σμηνουργία μόνο του
Η μέθοδος που ακολουθώ για να κόψω ένα τέτοιο μελίσσι
που έχει φτάσει 12- 14 πλαίσια κι έχει και μέλι στο πάτωμα και κελιά
στην γονοφωλιά είναι παρόμοια
Παίρνω την μάνα με τον μισό πληθυσμό και το μισό κλειστό γόνο και ώριμο κελί και την βάζω δέκα μέτρα πιο πέρα. Στην θέση του μητρικού αφήνω τον όροφο με τον υπόλοιπο γόνο, όλο το μέλι, και τα υπόλοιπα κλειστά κελιά. Συμπληρώνω τα κενά με πλαίσια κατά προτίμηση χτισμένα.
Το μελίσσι που έμεινε στην θέση του μητρικού παίρνει όλες τις συλλέκτριες και τα πλαίσια γεμίζουν μέλι αστραπιαία. Το ώριμο μέλι το παίρνω!
Στο μητρικό μελίσσι που πήρα λίγα μέτρα πιο εκεί με κελιά σμηνουργίας, κόβω την ελαττωματική βασίλισσα. Σε δέκα μέρες έχω κι σε αυτό νέα βασίλισσα. Σε λίγες μέρες θα αρχίσει να γεννά.
Συνολικά το αποτελέσματα του χειρισμού της Τεχνητής σμηνουργίας σε ελαττωματική βασίλισσα είναι ως εξής:
- Έχω πάρει τα μέλια που θα μπορούσα να πάρω από αυτήν!
- Έχω ξεφορτωθεί μια ελαττωματική μάνα
- Τα δυο μελίσσια που μου έδωσε είναι 6-7αρια και με νέες μάνες
- Ειναι ακόμη άνοιξη και τα μελισια ανεβαίνουν γρήγορα, σύντομα θα ειναι παραγωγικά και μάχιμα ενόψει των πρώτων καλοκαιρινών ανθοφοριών!
Σημειώσεις:
Η τεχνητή σμηνουργία γίνεται μεσημεριανές ώρες ώστε όλες οι συλλέκτριες να είναι έξω και να επιστρέψουν στην θέση του μητρικού μελισσιού -που ειναι πλέον ορφανό- γεμάτες μέλια.
Αν δεν έχει ανθοφορία έξω μην προχωρήσετε σε κανένα κόψιμο του μελισσιού γιατι δεν θα πάρετε μέλι. Προσπαθήστε απλά να κρατήσετε τα μελίσσια σας μεγάλα και παραγωγικά μέχρι να έρθουν τα μέλια.
Καλά μέλια
Στηρίξτε το EL00044 κοινοποιήστε τις αναρτήσεις μας κάντε like κι ακολουθήστε την σελίδα μας στο Facebook
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου